BORİK ASİT

Genel Bilgi

Kimyasal formülü H3BO3 olan borik asit, elementel borun bir oksiasidi formunda bir kimyasaldır.Türkiye'de borik asit, kolemanitten üretilmektedir.Üretim prosesi temelde, kolemanitin sülfürik asit ile reaksiyonu sokulmasından ibarettir. Aşağıda gösterildiği gibi, reaksiyon sonucu jips ve borik asit oluşur. Üretim sırasında oluşan jips, çevre kirlilğine sebep olmaktadır. H3 BO3, veya susuz bor oksit. nükleer reaktörlerde sogutucu su olarak kullanılan. bor'un en önemli hallerinden biridir Özellikleri Borik Asit, kokusuz, tatsız, havada kararlı, beyaz kristaller şeklinde bir maddedir. Borik asit suda orta derecede çözünür. sıcak sudaki çözünürlüğü soğuk sudakinden fazladır. alkol ve gliserinde çözünür. Borik asit bir lewis asidi vazifesi yapan ve bir hidroksil iyonu olan çok zayıf mono bazik asittir. LCD televizyon ve cep telefonlarında da kullanılmaya başlanan borik asidin değeri günden güne artmaktadır.

Moleküler Yapısı

Üretim ve Reaksiyonları

Laboratuvarda, borik asit, bor halojenürlerin hidrolizinden elde edilir. Ticari maksatlı borik asit, boraks çözeltisine klörür veya Sülfürik Asit ilavesiyle elde edilir. Ticari borik asit % 99.9 saflıktadır.

Genel olarak kimyada sentezi alttaki reaksiyona göre gerçekleşebilir.

Ca2B6O11.5H2O + 2H2SO4 + 6H2O → 2CaSO4. 2H2O + 6H3BO3

Borik asit ortamda su çekici olarak H2SO4 bulunması halinde alkollerle borat esterlerini oluşturur.
B(OH)3 + 3CH3OH ⇋ B(OCH3)3 + 3H2O
(Borik Asit) (Alkol ) (Borat Esterleri)
Borik Asidin suda iyonlaşma reaksiyonu aşağıdaki gibi olur.
B(OH)3 + 2 H2O →H3O+ + [B(OH)4] ¯
Borik asit, sodyum peroksit ile reaksiyona sokulursa, beyazlatıcı olarak ticarette kullanılan peroksoborat elde edilir.

Gliserin gibi belirli polialkollerle reaksiyona girer ve asidik çelat kompleksleri verir.

Metal oksitlerle eritildiği zaman gerçek metal iyonlarını karakterize eden oldukça renkli camsı boratları verir. Bu olay metal iyonlarının analizinde kullanılır.
Borik asit 175°C ye kadar ısıtılırsa su kaybederek metaborik asit HBO2 şeklini alır. Daha çok ısıtıldığında tetraborik asit H2B4O7 meydana gelir. Hatta daha da asıtıldığında camsı bor trioksit halini alır.

Dekahidrat kullanılmak suretiyle borik asit üretimi laboratuvar ölçekte yapılmıştır.Ayrıca,endüstriyel uygulamalardaki çözelti yoğunluklarıda dikkate alınarak 1240g/l yoğunluğa sahip derişik ve 1180 g/l yoğunluğa sahip zayıf çözelti kullanılmak suretiyle borik asit üretim çalışmalarıda gerçekleştirilmiştir.Yapılan laboratuvar çalışmasında elde edilen borik asit verim değerleri oldukça yüksektir.Üretilen borik asit rafınasyon işlemine tabi tutularak sülfat ve sodyumca düşük yüksek saflıkta borikasit üretimi gerçekleştirilmiştir.

Kullanım Alanları

Kozmetik

Cilt bakım ürünlerinin bozulmaması için kullanılır. dezenfekte edici özelliği olup yağlı ciltleri temizlemede en iyi maddelerden biridir.

İlaç

Sulu çözeltileri gargaralarda, göz damlalarında, cilt losyonları ve kozmetiklerde kullanılır.Antiseptik ajan ve emülsifiye edici olarak kullanılır.

Koku

Vücutta istenmeyen kokuların gideriminde ve mantar oluşmamasına karşın büyük fayda sağlar

Hijyen

Kalorifer böceklerinin temizlenmesindeki en etkili yöntemdir.

Tarım

Gübrede kullanılan ortoborat yapımında veya istenmeyen otların temizlenmesi için tarım ilacı yapımında kullanılır.

Diğer

Isıya dayanıklı cam, yanmaz kumaşlarda, elektroliz banyolarında, deri üretiminde, porselen parlatmada ve çelikleri sertleştiricilerde kullanılır. Merhemler, gargaralar, göz damlaları, banyo tuzları, kremler ve şampuanlarda kullanılır.Borik asit ilaçlı sabunlara ilave edilir. Nikel kaplamada elektrolit olarak kullanılır.